Program kursu
Tematyka kursu będzie realizowana poprzez:
- Wykład z psychiatrii dzieci i młodzieży
- Wykład z psychodynamicznej psychoterapii dzieci
- Wykład z psychodynamicznej psychoterapii młodzieży
- Seminaria dostosowane do tematyki wykładów, oparte o teksty przesyłane przez organizatora kursu
- Superwizje
- Warsztaty
Proponowana tematyka wykładów i seminariów:
Moduł „dziecięcy”:
- Zagadnienia wstępne: psychopatologia dziecka a jego rozwój w kontekście czynników bio-psycho-społecznych.
- Psychoanalityczne teorie rozwojowe; norma rozwojowa a psychopatologia: relacja z obiektem (O. i P. Kernberg), popędowa teoria rozwoju (Z. Freud), pozycja schizoparanoidalna i depresyjna (M. Klein), Teoria separacji - indywiduacji (M. Mahler).
- Proces diagnozy u dziecka: Norma a patologia. Klasyfikacje psychiatryczne (DSM-V, ICD-11, PDM-2) a diagnoza psychodynamicza dziecka. Wywiad kliniczny z uwzględnieniem ważnych czynników rozwoju dziecka oraz funkcjonowania w kontekście jego psychodynamiki.
- Zabawa jako podstawowa aktywność wykorzystywana w procesie psychoterapii psychodynamicznej dziecka. Etapy zabawy i jej patologia.
- Technika pracy w psychoterapii psychodynamicznej z dziećmi: Z. Freud, technika analizy M. Klein, A. Freud, technika psychodramy analitycznej (D. Wildlocher, D. Anzieu, D. Winnicot), „Setting w pudełku” (U. Turyna, S. Zaremba) „Mirrorig” (P. Kernberg). Formy i zasady psychodynamicznej psychoterapii dzieci (standardy AACAP). Narzędzia oceny aktywności zabawy w psychoterapii psychodynamicznej dziecka – Children Play Therapy Instrument oraz CDPI; (P. Kernberg, S. Chazan, L. Normandin).
- Specyfika zjawisk procesu terapeutycznego w psychodynamicznej terapii dzieci: niezbędne warunki zewnętrzne i wewnętrzne. Ustalanie ram w terapii dziecka. Specyfika zjawisk przeniesienia, oporu i przeciwprzeniesieniu w porównaniu z pacjentami dorosłymi i młodzieżowymi.
- Współpraca z rodzicami pacjenta dziecięcego.
- Wczesna relacja matka - dziecko, pomoc psychoterapeutyczna dziecku i jego rodzicom do 3 lat.
- Zagadnienia szczegółowe z wybranej psychopatologii dziecka - rozumienie i terapia psychodynamiczna:
- Psychosomatyka; dziecięce wyrażanie problematyki wewnętrznej ciałem: ból psychogenny, zaburzenia hipochondryczne, zaburzenia somatyzacyjne. Zaburzenia psychosomatyczne jako konsekwencje zjawiska „parentyfikacji”; (K. Schier),
- Zaburzenia aktywności fizjologicznych: zasypiania, snu, zaburzenia czynności zwieraczy, zaburzenia związane z jedzeniem,
- Zaburzenia eksternalizacyjne: Zaburzenia zachowania, zaburzenia opozycyjne, Impulsywność i nadpobudliwość, zachowania autoagresywne (E. Bleiberg, P. Kernberg),
- Zaburzenia internalizacyjne; zab. depresyjne, zaburzenia lękowe, mutyzm i inne.
- Praca terapeutyczna z pacjentami dziecięcymi po traumie.
- Pacjent z deficytem mentalizacji. Całościowe zaburzenia rozwojowe: Zespół Aspergera i autyzm. Stany psychotyczne u dzieci; (M. Klein, W. Bion, A. Alvarez, M. Rhode, R. Holloway i In.).
Moduł „młodzieżowy":
- Adolescencja i zadania rozwojowe w okresie dorastania – perspektywa rożnych nurów psychoanalitycznych (m.in.: Z. Freud, M. Klein, A. Freud, E. Erikson, P. Blos, O. Kernberg). Kategoria kryzysu rozwojowego i różne sposoby jego rozwiązania.
- Zmiany w obszarze relacji z obiektem w okresie dorastania, rodzaje i przyczyny ich zakłócenia oraz związek z powstawaniem psychopatologii
- Zmiany w obszarze psychoseksualnego aspektu relacji z obiektem w okresie dorastania i ich związek z psychopatologią
- Patologia osobowości w adolescencji: kontrowersje co do diagnozy i leczenia, nieprawidłowy rozwój osobowości i wczesne ukształtowanie organizacji borderline w okresie dorastania.
- Problematyka zaburzeń jedzenia – koncepcje psychodynamiczne i leczenie.
- Depresyjność młodzieńcza.
- Różne typy psychopatologii antyspołecznej w okresie dorastania - implikacje dla struktury leczenia i strategii terapeutycznych.
- Patologia dorastania uwarunkowana neuroatypowością – konsekwencje dla kształtowania się osobowości i procesu psychoterapii
- Organizacja ram leczenia w psychoterapii młodzieży zależności od typu psychopatologii; nawiązanie kontaktu terapeutycznego, funkcje i rodzaje kontraktów terapeutycznych w pracy z młodzieżą.
- Wskazania i przeciwwskazania do konsultacji psychiatrycznych, terapii rodzinnej i środowiskowej. Wewnętrzny i zewnętrzny świat nastolatka jako obszary interwencji terapeutycznych – wskazania i przeciwwskazania do różnych typów interwencji środowiskowych.
- Różne modele współpracy z rodzicami pacjentów młodzieżowych i przeciwdziałanie niekorzystnym zjawiskom przeniesieiniowo - przeciwprzeniesieniowym w trakcie współpracy z rodzicami
- Specyfika tradycyjnych zjawisk w procesie psychoterapii młodzieży i ich relacja do procesu terapeutycznego pacjentów dorosłych: opór, przeniesienie, przeciwprzeniesienie
- TFP-A i MBT–A jako metody leczenia patologii osobowości w adolescencji. Wykorzystanie podejścia metalizacyjnego w procesie terapeutycznym pacjentów młodzieżowych.
- Psychoterapia grupowa adolescentów: rodzaje grup, kwalifikacja, fazy rozwoju grupy, rola prowadzących, typy interwencji, charakterystyczne zjawiska i trudności.